ΤΡΙΤΗ ΙΣΤΑΜΕΝΟΥ ΜΕΤΑΓΕΙΤΝΙΩΝΟΣ- ΤΡΙΤΟΜΗΝΙΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΔΕΚΑΣ Α’
003. τριτη ημερα της σεληνης.
ΜΕΤΑΓΕΙΤΝΙΩΝΟΣ Γ΄ (3΄η)
ΑΠΟ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΔΥΣΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
ΑΤΤΙΚΟΣ ΜΗΝ 2ος
δεκαημερο Α’, το ιστάμενο, δεκας πρωτη.

Ἡ τρίτη. τρίτη Ἱσταμένου.

― ΙΕΡΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
― ΤΡΙΤΟΜΗΝΙΣ
― ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΓΕΝΕΘΛΙΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
― ΤΙΜΕΣ ΣΤΙΣ ΧΑΡΙΤΕΣ

Αὐτὴ ἡ ἡμέρα εἶναι καθιερωμένη ἑορτὴ καὶ ἀφιερωμένη στὴ θεὰ Ἀθηνᾶ για τα συμβολικα γενέθλια της. Ὁ Ἁρποκρατίων, τὸ Μέγα Ετυμολογικὸ, καὶ ὁ Σουΐδας ἀναφέρουν ἐπίσης ὅτι αὐτὴ τὴν ἡμέρα ἦταν τὰ γενέθλια τῆς Ἀθηνᾶς:

― Τριτομηνίς• . . . τὴν τρίτην τοῦ μηνὸς τριτομηνίδα ἐκαλοῦν. δοκεῖ γενέθλιος τῆς Ἀθηνᾶς. 

ΛΕΞΙΚΑ ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝΟΣ, Μ.ΕΤΥΜ. ΣΟΥΪΔΑ

― Ἴστρος δὲ καὶ τριτογένειαν αὐτὴν φωσι διὰ τοῦτο λέγεσθαι, τὴν αὐτὴν σελήνῃ νομιζομένην.

[Ὁ Ἀριστοτέλης, ἕνας ἄνθρωπος ἀπό τοὺς πιὸ ἰσχυροὺς σὲ διάνοια, ποὺ διακρίνεται γιὰ τὴν γνώση του, ὅπως ἀναφέρει ὁ Granius, δείχνει μὲ ἀληθοφανῆ ἐπιχειρήματα ὅτι ἡ Ἀθηνᾶ εἶναι ἡ σελήνη, καὶ τὸ ἀποδεικνύει μὲ τὴν αὐθεντία σοφῶν ἀνθρώπων.]

ΑΡΠΟΚΡΑΤΙΩΝ, ΑΡΝΟΒΙΟΣ ΚΑΤΑ ΕΘΝΙΚΩΝ. (Adversuss Gentes) ΙΙΙ ΣΕΛ. 118 31.

Ὁ Μπέκκερ ὑποδεικνύει ὅτι τὴν ἡμέρα αὐτὴ γινόταν δημόσιος ἑορτασμός:

―Τριτομηνίς• ἑορτὴ ἀγομένη Ἀθηνᾶς τῇ τρίτῃ 

ΒΕΚΚΕΡ ΑΝΕΚΔΟΤΑ 1.306.32

Ὁ Φώτιος καὶ ὁ Σουΐδας ὑποστηρίζουν ὅτι καὶ ἡ 28η τοῦ κάθε μηνὸς ἦταν ἐπίσης γενέθλιος τῆ Ἀθηνᾶς. 

― δευτέρα φθίνοντος

Ὁ Schmidt καὶ ὁ Jacoby (FGrHist iiibVol.1) παραδέχονται καὶ τὶς δύο ἡμέρες ὡς γενέθλιους τῆς Ἀθηνᾶς. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ προκύπτει ἀπὸ τὴν Ἑλληνικὴ παράδοση καὶ ἀπὸ τοὺς ἑορτασμοὺς τῶν γενεθλίων τῆς Ἀθηνᾶς τὴν 28η τοῦ μηνὸς Ἑκατομβαιῶνος ὅπου καὶ ἔκτοτε καθιερώθηκε ὡς δεύτερη γενέθλιος ἡμέρα. Ὁ σχολιαστὴς τοῦ Ἀριστοφάνους στὸ ἕργο Πλοῦτος, ὑποστηριζει ὅτι ἡ τρίτη Μουνιχιῶνος ἦταν ἐπίσης ἱερὴ καὶ γιὰ τὶς Χάριτες:

― ἔξω τῶν ἑορτῶν ἱεραί τινες τοῦ μηνὸς ἡμέραι νομίζονται Ἀθήνησι θεοῖς τισίν, οἶον νουμηνία καὶ εβδόμη Ἀπόλλωνι, τετρὰς Ερμῆ καὶ ογδόη Θησεῖ• Χάρισι τρίτη.

Ὑπῆρχε φυσικὰ καὶ ἡ λατρεία τῶν Χαρίτων στὴν Ἀθήνα:

― τῇ Γῇ καὶ τῷ Ἑρμῇ καὶ Χάρισιν ἐκκλησίαν 

τήνδε καὶ σύνοδον τὴν νῦν κάλλιστα καὶ ἄριστα ποιῆσαι, πολυωφελῶς μὲν πόλει τῇ Ἀθηναίων

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΘΕΣΜΟΦ.ΣΤ.300

― ἐοικότα μὲν δὴ Χάρισιν ὀνόματα καὶ ταῦτα, ἐοικότα δὲ καὶ παρ᾽ Ἀθηναίοις: τιμῶσι γὰρ ἐκ παλαιοῦ καὶ Ἀθηναῖοι Χάριτας Αὐξὼ καὶ Ἡγεμόνην. τὸ γὰρ τῆς Καρποῦς ἐστὶν οὐ Χάριτος ἀλλὰ Ὥρας ὄνομα: τῇ δὲ ἑτέρᾳ τῶν Ὡρῶν νέμουσιν ὁμοῦ τῇ Πανδρόσῳ τιμὰς οἱ Ἀθηναῖοι, Θαλλὼ τὴν θεὸν ὀνομάζοντες.

ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ ΒΟΙΩΤΙΚΑ 9.35.2