ΠΕΜΠΤΗ ΜΕΣΟΥΝΤΟΣ ΠΥΑΝΕΨΙΩΝΟΣ-ΘΕΣΜΟΦΟΡΙΑ ΑΘΗΝΑΙΩΝ, ΑΝΟΔΟΣ-ΚΑΘΟΔΟΣ

ΔΕΚΑΣ Β’
015. δεκατη πεμπτη ημερα της σεληνης.
ΠΥΑΝΕΨΙΩΝΟΣ ΙΕ΄ (15η)
ΑΠΟ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΔΥΣΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
δεκαημερο Β’, το μεσο, δεκας δευτερη.

ΙΕ΄. Ἡ δεκάτη πέμπτη, πέμπτη μεσούντος, πέντεκαιδεκάτη, πέμπτη επί δέκα, πέμπτη επί δεκάτη

― ΘΕΣΜΟΦΟΡΙΑ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
― ΑΝΟΔΟΣ/ΚΑΘΟΔΟΣ
― ΙΕΡΗ ΑΘΗΝΑΣ
― ΙΕΡΑ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ
― ΔΙΧΟΜΗΝΙΣ

Τα κλασικά πολιτειακά Αθηναϊκά Θεσμοφόρια σύμφωνα με τον
Πλούταρχο το ημερολόγιο του Σόλωνος και του Μέτωνος άρχιζαν την 14η του Πυανεψιώνος στην Αθηνα πριν την Αλεξανδρινή διορθωση ταύτισης με το Ιουλιανό ημερολόγιο το +127.
Απο τον Βίο του Δημοσθένους μαθαίνουμε ότι Νηστεία ονομάζεται η 16η του Πυανεψιώνος, και απο τον Αθηναίο μαθαίνουμε επίσης ότι η Νηστεία ήταν η τρίτη κατά σειρά ημέρα των Αθηναϊκών Θεσμοφορίων, το ίδιο και από τον Αριστοφάνη όπου η τρίτη ονομάζεται και Μέση.
Βάσει αυτών των αποδεικτικών πηγών η τρίτη των Αθηναϊκών Θεσμοφορίων ήταν η 16η του μηνός, και ως αποτέλεσμα η 14η, ήταν η πρωτη του μηνός , η 15η η δευτέρα της εορτής, η 16η η τρίτη και η 17η του μηνός που ήταν και η τελευταία ημέρα της εορτής.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 30.4
― κατέστρεψε δὲ ἕκτῃ ἐπὶ δέκα τοῦ Πυανεψιῶνος μηνός, ἐν ᾗ τὴν σκυθρωποτάτην τῶν Θεσμοφορίων ἡμέραν ἄγουσαι παρὰ τῇ θεῷ νηστεύουσιν αἱ γυναῖκες.
ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΑΙ 7.80
― ἄνδρες φίλοι, μὴ καὶ ἡμεῖς νηστείαν ἄγομεν Θεσμοφορίων τὴν μέσην ἄγομεν: δίκην γὰρ κεστρέων νηστεύομεν
Ο Αλκίφρων επίσης αναφέρει τις ημέρες των πολιτειακών Αθηναϊκών Θεσμοφορίων:
ΑΛΚΙΦΡΩΝ 3.39.1-2
― [λανθανει σε] η νυν εστωσα σεμνοτατη των Θεσμοφοριων
εορτη, η μεν ουν Άνοδος κατα την πρωτην γεγονεν ημεραν
η Νηστεια δε το τημερον ειναι παρ΄Αθηναιοις εορταζεται,
τα Καλλιγενεια δε εις την επιουσαν θυουσιν. ει ουν επειχθειης (επειχθεισα) έρχη εώθεν προ του τον Εωσφορον εξελθειν, συνθυσεις ταις Αθηναιων γυναιξιν αυριον.
Ο λόγος για τον οποίο η ημέρα καλείται και με τα δύο είναι διότι το Θεσμοφόριον ή ο ναός των Θεσμοφόρων προσεγγίζονταν από γυναίκες σε πομπή τη σημερινή ημέρα, και καθώς ήταν χτισμένος σε κεκλημένο έδαφος, η προσέγγιση σε αυτό ονομαζόταν Άνοδος, και η επιστροφή ονομαζόταν Κάθοδος:
ΘΕΣΜΟΦΟΡΙΑΖΟΥΣΑΙ 592, ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ ΣΧΟΛΙΑ
― Δια την θεσιν των Θεσμοφοριων· επει και Ανοδον την εις το
Θεσμοφοριον αφιξιν λεγουσιν· επι υψηλου γαρ κειται το
Θεσμοφοριον.
Η δεκάτη πέμπτη , η Ιερά Πανσέληνος, είναι πάντα ιερή για την Αθηνά:
― ― Εἰ μὲν τῇ νουμηνίᾳ, ὅτι ἀρχὴ τοῦ μηνὸς. . . . εἰ δὲ ἑβδόμῃ ἤ ἕκτῃ. ὅτι ἱεραὶ τοῖν θεοῖν. . . ἔχοις δ’ἄν καὶ περὶ τῆς ἐνάτης λέγειν ὅτι ἱερὰ τοῦ ἡλίου. . . εἰ δὲ πεντεκαιδεκάτη εἴη, ὅτι καὶ αὕτη τῆς Ἀθηνᾶς, καὶ ὅτι τέλειος ἐν τούτῳ ὁ κύκλος, καὶ εἰκὸς ἀνευδεῆ τὴν τοιαύτην εἶναι γένεσιν τοῦ ἀνδρὸς.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΕΥΣ ΡΗΤ.243.1