ΤΟ ΑΙΤΙΟΝ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΩΝ ΠΛΥΝΤΗΡΙΩΝ

Για να μελετήσουμε την τελετή των Πλυντηρίων είναι σημαντικό να αναζητήσουμε το Αίτιον της τέλεσης της εορτής. Ανατρέχοντας στις πηγές γίνεται σαφές ότι η Αγλαυρος, κόρη του Κέκροπα, κοσμούσε τα αγάλματα με ιερά κόσμια . Η εορτή συνδέεται με τον θάνατο της Αγλαύρου, της ιέρειας της Αθηνάς Πολιάδος.
Η Αγλαυρος υπήρξε η πρώτη πλυντηρίς. Μετά τον θάνατο της Αγλαύρου, οι ιεροί κόσμοι της Αθηνάς δεν είχαν πλυθεί για ένα χρόνο.
Ο θάνατος της Αγλαύρου ήταν αποτέλεσμα της ανυπακοής της κόρης στην εντολή της Αθηνάς, όπως μαρτυρείται στον μύθο του Εριχθονίου.
Επομένως η εορτή συνδέεται με την αυτοχθονία των Αθηναίων.

Στις εφηβικές επιγραφές καθώς και στο κείμενο του Φιλοχόρου δεν αναφέρεται πουθενά το ξόανο της θεάς Αθηνάς Πολιάδος, αλλά αντίθετα αναφέρεται η λέξη Παλλάδιον. Το άγαλμα που πλένονταν στο Φάληρο ονομαζόταν Παλλάδιο. Εδώ έχουμε μια διαφορετική τελετουργία των Πειραιωτών .Η τελετουργική πλύση του αγάλματος στο Φάληρο έχει διαφορετκό Αίτιο και λαμβάνει χώρα σε ανάμνηση της πλύσης του αγάλματος του Παλλάδου της Αθηνάς από τον βασιλιά Δημοφώντα, ο οποίος σκότωσε τους Αργείους, οι οποίοι μετέφεραν το Παλλάδιον από την Τροία (Δημοσθένης 23.71).
Στις επιγραφές 1G IΙ² 1011 (11.10-11) -106/5 και IG II² 1006 (11.11-12) -122/1 αναφέρεται η πομπή στο Φάληρο, Σε αυτές τις επιγραφές δεν αναφέρεται ότι οι Πραξιεργίδες αναλάμβαναν το πλύσιμο του αγάλματος στο Ναό. Τον ρόλο των Πραξιεργιδών στην τελετή των Πλυντηρίων την γνωρίζουμε από τον Πλούταρχο (Αλκ. 34.1).
Δεν μπορούμε με βεβαιότητα να υποστηρίξουμε ότι το ξόανο της Αθηνάς Πολιάδος, που φρόντιζαν οι πλυντηρίδες, ήταν το ίδιο με το ξόανο Παλλάδιο των Πειραιωτών στο Φάληρο.